Nederland is een parlementaire democratie wat inhoudt dat de leden van het parlement rechtstreeks gekozen worden door het volk. De verkiezingen voor de Eerste en Tweede Kamer worden om de 4 jaar gehouden. Dit betekent heel eenvoudig dat het gegeven mandaat van het volk aan de gekozen bestuurders om de 4 jaar kan worden teruggenomen of juist worden verlengd. Dit systeem zorgt er in grote mate voor dat het de beleidsmakers “dwingt” een zo goed als mogelijk bestuur te voeren waarbij de wensen van haar achterban (de kiezers) zeker niet vergeten mogen worden.
In het verleden liep het wel anders
Nederland is niet altijd democratisch geweest en was het vroeger de koning(in) samen met de overige leden van de adel die het bestuur grotendeels in handen hadden. De bevolking had geen zeggenschap in het bestuur en werd de eerste aanzet op weg naar een echte democratie gedaan in 1798 ten tijde van de Bataafse Republiek. Toen werd er namelijk een Staatsregeling aangenomen die het voor burgers vanaf 18 jaar mogelijk maakte hun stem uit te brengen. Er waren echter nogal wat voorwaarden aan verbonden (alleen mannen die belasting betaalden mochten meedoen) en duurde het tot 1917 toen het algemeen kiesrecht werd ingevoerd. We kunnen echter pas vanaf 1919 spreken van een ware democratie omdat toen ook vrouwen het kiesrecht kregen. Ons land wordt dus al bijna 100 jaar (met uitzondering van de bezettingsjaren door de Duitsers) volledig democratisch geregeerd en heeft dat zeker haar invloed laten gelden op de ontwikkeling van Nederland. We behoren tot de grootste economieën in de wereld en is de levensstandaard in Nederland iets waar menig bewoner van andere landen eigenlijk wel jaloers op mogen zijn.
De verkiezingen zorgen ervoor dat het volk grote invloed kan uitoefenen op het beleid
Het democratisch systeem in Nederland zit zodanig in elkaar dat niemand wordt overgeslagen. Er zijn daarom ook verschillende verkiezingen die er worden gehouden, van de Gemeenteraadsverkiezingen tot die voor de Tweede Kamer. Beide verkiezingen worden om de 4 jaar gehouden en krijgen verschillende gekozen leden de kans om de beloftes die zij gedaan hebben tijdens hun campagnevoering ook waar te maken. Wie eenmaal gekozen is en niet in staat is zijn of haar beloftes na te komen en ook niet op een adequate manier communiceert met het volk zal bij de eerstvolgende verkiezingen het mandaat terug moeten geven. De verkiezingen in Nederland zorgen er dus voor dat het volk steeds voor personen kan kiezen die luisteren naar haar wensen.
De Kiesraad organiseert de verkiezingen
Natuurlijk is er heel wat werk vereist om een verkiezing te kunnen organiseren en is dat de taak van de Kiesraad. Deze bestaat uit 7 leden en fungeren zij ook als het Centraal stembureau tijdens de verkiezingen van zowel de Eerste als de Tweede Kamer. Tijdens de verkiezingen wordt het volk in staat gesteld om haar stem uit te brengen bij de vele stembureaus die verspreid over het land te vinden zijn. Er wordt streng erop toegezien dat alles ordelijk verloopt. Zo moeten de kiezers alle tijd en vrijheid krijgen om hun stem uit te kunnen brengen en worden alle persoonsgegevens via de aanwezige kiezerslijst goed nagetrokken. Dit systeem zorgt ervoor dat er geen sprake kan zijn van fraude en zijn er op elk stembureau ook nog waarnemers van de diverse politieke partijen aanwezig.
De stembureaus sluiten om 21.00u en worden de stemmen daarna geteld. Dit vindt altijd nog handmatig plaats en wordt de uitslag doorgestuurd naar het Centraal Stembureau in Den Haag. Deze zal dan de officiële verkiezingsuitslag bekend maken wanneer alle resultaten binnen zijn.
De Nederlandse verkiezingen zijn dus een heel eind gekomen als gekeken wordt naar het prille begin in de Bataafse Republiek en zorgt de hedendaagse wetgeving ervoor dat niemand boven de 18 jaar (en natuurlijk de Nederlandse nationaliteit heeft) wordt uitgesloten voor deelname. De transparantie van het systeem, van het lokale tot het Centraal Stembureau, zorgt ervoor dat de verkiezingen ook eerlijk verlopen en de democratie geen gevaar loopt.
Wie mag er allemaal stemmen?
In principe is iedereen die boven de 18 is en beschikt over een geldig legitimatiebewijs bevoegd om te stemmen. Je bent echt niet verplicht om te stemmen. Veel mensen geven aan dat wanneer je niet stemt dit een verloren stem is en deze ‘fictief’ altijd naar de partij gaat die je niet aan de macht ziet. Het is ook leuk om te zien hoe de verdeling is op basis van leeftijd en beroep. Je ziet vaak dat dezelfde branches (bijvoorbeeld een loodgieter Utrecht) veel anders stemt dan een 18 jarige jongen die nog een bijbaan heeft bij de supermarkt. Iedereen heeft andere voorkeuren etc.